Over ons

Vrouwelijke religieuzen

Het bakken van hosties is werk dat vanouds grotendeels door vrouwelijke religieuzen werd gedaan. Met name voor in beslotenheid levende kloostergemeenschappen (zoals de clarissen) vormde dit een passende vorm van werk. Het kon in samenwerking en in stilte gedaan worden, en bracht de nodige inkomsten op voor de gemeenschap. Bovendien was het een manier om een bijdrage te leveren aan de lokale kerk.

Nog niet zo lang geleden waren er nog verschillende klooster-hostiebakkerijen in Nederland, maar in de afgelopen jaren hebben zij allemaal de deuren moeten sluiten. Sinds de laatste andere hostiebakkerij in 2021 is gesloten, is onze hostiebakkerij op de Sint-Josephsbeg te Megen nu als enige hostiebakkerij in Nederland overgebleven. 

Clara van Assisi

Een extra reden voor de clarissen om zich met de productie van hosties bezig te houden, heeft te maken met onze stichteres, Clara van Assisi. Zij deelde met haar tijdgenoot en zielsverwant Franciscus van Assisi een grote eerbied en liefde voor het sacrament van de Eucharistie. Hoewel het in haar tijd (de 13de eeuw) ongebruikelijk was om vaak te communie te gaan – men deelde gewoonlijk op geestelijke wijze in wat zich op het altaar voltrok – spoorde zij haar zusters aan om regelmatig de communie te ontvangen.

Ook wordt verteld dat eens, toen haar klooster door Saracenen overvallen dreigde te worden, Clara het kistje waarin het altaarsacrament bewaard werd liet halen, en in eerbiedig gebed tot de daar aanwezige Heer, de bescherming van het klooster aan Christus toevertrouwde. Toen klonk er een stem die zei: “Ik zal u altijd behoeden.” De Saracenen namen de vlucht. Om deze reden wordt Clara vaak met een monstrans afgebeeld. (Kijk voor meer informatie over Clara van Assisi en haar zusters vandaag op de website van de clarissen van Nederland.)

Sint-Josephsberg

In 1766 hebben de zusters clarissen van het klooster Sint-Josephsberg te Megen een hostiebakkerij opgezet. Dat ging in die tijd anders dan nu: de hosties werden in bakijzers op een haardvuur gebakken. Vanwege het brandgevaar voor het klooster, gebeurde het bakken in een apart huisje achterin de tuin. Het huisje staat er nu nog, en wordt nu als kluis gebruikt, een plek voor de zusters om zich een tijdlang in stilte terug te trekken.

De hostiebakkerij is nu in zijn geheel in het klooster zelf gehuisvest, en er wordt met elektrische bakijzers gebakken. In de loop der eeuwen is er het nodige veranderd in de werkwijze, maar nog altijd werken wij op ambachtelijke wijze, in aandachtige stilte en toewijding. Het gebed, waarvoor wij vijf maal per dag in onze kloosterkerk samenkomen, zet zich ook in ons werken voort. Van harte zetten wij ons in om de vele parochies, kloosters en geloofsgemeenschappen van Nederland die hun hosties bij ons bestellen, van een kwaliteitsproduct te voorzien. En op hun beurt ondersteunen deze gemeenschappen ons in ons leven van gebed voor Kerk en wereld.

Lees verder: reflecties van hostiebakkers >